هارد دیسک ، در سال 1950 اختراع شد که به عنوان بزرگ ترین حافظه ی جانبی موجود در کامپوتر شناخته شده است . به طور کلی می توان گفت که حدودا همه ی داده ها از جمله سیستم عامل ( Operating System) ، برنامه ها ، فایل ها و … بروی حافظه ی جانبی هارد دیسک ذخیره می شود .

تنها وظیفه ی هارد دیسک حافظت دائمی از داده ها می باشد و تا زمانی که  تمامی داده ها و اطلاعات موجود حذف نشوند ، بر روی سکتورها وجود خواهند داشت و به جز برخی عوامل محیطی ، خطر دیگری  آنها را تهدید نخواهد کرد .

بیشتر بدانید : روش های تعمیرات هارد دیسک

هارد دیسک وسیله ای بسیار حساس بوده که ممکن است در اثر بروز عوامل آسیب رسان دچار خرابی شده و سپس مانع از دسترسی کاربر به اطلاعات ذخیره شده آن شود . به طوری که میانگین طول عمر هارد درایوهای امروزه ، حدود 5 تا 10 سال می باشد ؛ عواملی که موجب خرابی هارد می شوند را می توان به دو دسته عوامل فیزیکی یا سخت افزاری و عوامل لاجیکالی با نرم افزاری تقسیم بندی نمود . عوامل سخت افزاری شامل نفوذ مایعات به هارد ، نوسانات برق و همچنین وارد شدن ضربه ای سخت و فیزیکی به هارد نظیر سقوط آن از ارتفاع و برخورد جسمی سنگین می شود . اما عوامل لاجیکالی دارای منشا ای نرم افزاری بوده و شامل ویروسی شدن هارد ، خرابی ماژول ها و خرابی فریم ویر هستند .

همچنین هر یک از ما انواع فایل های شخصی و ارزشمندی نظیر اسناد ، فیلم ، فایل های صوتی و تصاویر بر روی هارد دیسک خود ذخیره می کنیم اما به دلیل استفاده ی گروه عمده ای از مردم از لپ تاپ و هارد اکسترنال ، حمل و جا به جایی این تجهیزات طی گذر زمان عمر هارد را زودتر از زمان واقعی آن کاهش می دهد . تنها راه حل ممکن در این شرایط ، تهیه ی یک نسخه ی پشتیبان از اطلاعات مهم خود و انتقال آن ها به محلی جدید می باشد ، پیش از آن که هارد دیسک مورد نظر ما به طور کلی از بین برود .

تیم مهندسی کانون آلفا  در تلاش است تا طی این مقاله چندین نکته ی مهمی که نشان دهنده ی مرگ تدریجی هارد درایو شما می باشد را شرح دهد تا پیش از اینکه هارد موردنظر را به طور کامل از دست دهید ، اطلاعات حیاتی خود را نجات دهید .

بیشتر بدانید : چرا هارد اکسترنال شناسایی نمی شود ؟؟

از متداول ترین خرابی های فیزیکی هارد می توان به روشن نشدن هارد دیسک ، ساطع شدن صدای ناهنجار از هارد و بدسکتور فیزیکی اشاره کرد . موثرترین روش برای جلوگیری از خرابی های فیزیکی ، به ویژه روشن نشدن هارد و شنیده شدن صداهای ناهنجار از آن ، قرار دادن هارد در محلی ایمن و مناسب است . از این رو ، هارد را باید در محلی که به دور از خطراتی نظیر افتادن از ارتفاع ، سقوط اشیا بر آن و همچنین خطر خیس شدن و نفوذ مایعات به داخل هارد است ، قرار دهید .

همچنین با انتخاب آداپتوری مناسب برای هارد و رعایت اصول اتصال شارژر به دستگاه های حاوی هارد اینترنال از آسیب های احتمالی نوسانات برق جلوگیری کنید . لازم به ذکر است ، ممکن است برخی از خرابی های فیزیکی هارد دیسک بر اثر مستهلک شدن قطعات تشکیل دهنده هارد رخ دهند . به هر حال ، در صورت خرابی هارد دیسک علی الخصوص خرابی های فیزیکی آن ، از تعمیر هارد توسط خود یا افراد متفرقه اجتناب نمایید و در اسرع وقت آن را به یک مرکز تخصصی تعمیرات هارد بسپارید تا افراد زبردست در این زمینه پس از بررسی های لازم و با استفاده از ابزارآلات مخصوص به تعمیر و ریکاوری هارد بپردازند .

بیشتر بدانید : نشانه های مهم خراب شدن هارد دیسک

عمده ترین مسئله ای که منجر به بروز اختلالات نرم افزاری در هارد می شود ، نفوذ ویروس و بدافزارها است . ویروس ها و بد افزارها پس از ورود به هارد می توانند موجب ایجاد مشکلاتی اعم از کاهش سرعت عمل هارد ، عدم نمایش پارتیشن ها و درایو ها و همچنین عدم کپی اطلاعات شوند ؛ از این رو ، توصیه می کنیم که همواره دستگاه های حاوی هارد اینترنال را به وسیله یک آنتی ویروس قوی و مطمئن مورد محافظت قرار دهید و از متصل کردن هارد اکسترنال به دستگاه های ناشناخته و متعدد اجتناب کنید تا بدین طریق راه نفوذ ویروس به هارد بسته شود .

خرابی فریمور از دیگر عواملی است که منجر به خرابی نرم افزاری هارد می شود و بارزترین علامت آن عدم شناسایی هارد در دستگاه است . شایان ذکر است ، فریمور نوعی نرم افزار در دستگاه است که وظیفه کنترل و نگهداری دیسک بر روی هارد دیسک را بر عهده دارد و منجر به ایجاد ارتباط بین کامپیوتر یا لپ تاپ با هارد دیسک می شود .

در صورت مشاهده علائم خرابی نرم افزاری هارد ، می توانید هارد را اسکن کرده تا از عدم وجود ویروس در آن مطمئن شوید اما برای انجام بررسی های بیشتر و دقیق تر باید هارد را به یک مرکز تخصصی تعمیرات بسپارید . همچنین لازم به ذکر است که اگر اطلاعات ذخیره شده در هارد پس از بروز اختلالات و خرابی های نرم افزاری ، حذف شدند برای بازگردانی آن ها می توانید از نرم افزارهای مختص ریکاوری هارد استفاده نمایید ، البته به این نکته توجه داشته باشید که ریکاوری هارد نیز امری حساس بوده و استفاده از نرم افزار نامناسب می تواند موجب از بین رفتن دائمی اطلاعات شود ، از این رو برای ریکاوری آن ها از افراد و مراکز تخصصی کمک بگیرید .

بیشتر بدانید : رفع مشکل ارور فرمت هارد دیسک

شنیده شدن هرگونه صدای ناهنجاری از هارد دیسک ، نشان از خرابی در بخش های متفاوتی در هارد می باشد . به طور مثال به گوش رسیدن صدایی مانند کلیک کردن ، تق تق و … نشان از تلاش هد هارد درایو جهت نوشتن اطلاعات و عدم هرگونه خطا می باشد . همچنین صدای غیرعادی مانند کشیده شدن جسمی سخت سخت بر روی جسمی دیگر یا صدای تلاش هارد برای شروع به کار ، نشان دهنده ی خرابی اجزای سخت افزاری هارد مانند موتور اسپیندل و پلترها می باشد .

هنگامی که هارد شما دچار نقص و ایجاد صدای ناهنجار می شود ، باید به ریکاوری هارد خود اقدام کنید . در این حالت ممکن است نیاز به باز کردن هارد و تعویض هد هارد داشته باشید که به این عمل  جراحی هارد می‌ گویند و این کار تنها باید به صورت تخصصی بر روی هارد صورت بگیرد زیرا در صورت انجام دادن این فعالیت توسط افراد آماتور اطلاعات شما به صورت کامل از بین می رود .

بیشتر بدانید : بازیابی اطلاعات انواع هارد دیسک

اگرقطعه ای در برد هارد سیگیت خراب شود چرخش هارد متوقف خواهد شد و در نتیجه هارد دیسک نمی ‌تواند روشن شود . در این شرایط شما باید به تعویض و تعمیر برد هارد خود بپردازید که این کار بهتر است توسط متخصصین اگاه در این زمینه صورت پذیرد .

نفوذ ویروس ها و بدافزارها به هارد دیسک ، می تواند زمینه ساز ایجاد مشکلات بسیاری در هارد شود و حتی عملکرد هارد را به طور کلی مختل سازد . به عنوان مثال ویروسی شدن هارد منجر به عدم کپی اطلاعات ، عدم شناسایی یا دیتکت نشدن هارد ، کاهش سرعت عمل هارد و همچنین عدم نمایش درایوها و پارتیشن های هارد می شود .

به همین علت است که همواره بر استفاده از یک آنتی ویروس قوی و به روز توصیه می شود تا شانس نفوذ ویروس به هارد را کاهش دهیم . علاوه بر این موارد ، توجه داشته باشید که از متصل کردن هارد اکسترنال به دستگاه های متعدد و ناشناخته باید پرهیز کنید زیرا عدم رعایت این نکته شانس نفوذ هارد به ویروس یا بدافزارها را افرایش می دهد .

بیشتر بدانید : درباره ویروس گروگانگیر CRAB بدانید

یکی دیگر از نشانه های خرابی تدریجی هادر درایو شما ، برخورد با فایل های در حال تخریب می باشد . بدین صورت که به هنگام باز کردن فایل موردنظر، خطاهایی مانند سبز یا طوسی شدن قسمتی از عکس را مشاهده می کنید و یا به صورت کامل باز نمی شود .

این علائم در هارد دیسک ، ناشی از میلیون ها عوامل متعددی است که ممکن است به وجود بیایند اما راه حل پیشنهادی ما در این شرایط با صرف نظر از نقصی که در پس این علائم وجود دارد ، تهیه ی یک نسخه ی پشتیبانی یا بکاپ از اطلاعات شخصی و حائز اهمیت خود می باشد . این نکته را به یاد داشته باشید که بروز این علائم پس از نصب ویندوز و یا در حالت Windows Safe Mode  ، زنگ خطر نابودی هارد درایو شماست .

ابزاری تحت عنوان ( Self-Monitoring.Analysis and Reporting Technology )  S.M.A.R.T وجود دارد که خطر خرابی احتمالی هارد دیسک را از طریق دریافت اطلاعات از سیستم عامل پیش بینی می کند اما گاهی خرابی هارد پیش از گزارش این ابزار اتفاق می افتد و نمی توان به طور کامل به آن اعتماد کرد .

یکی از نرم افزارهای نمایش S.M.A.R.T می باشد که به خوبی از درایوهای داخلی و اکسترنال پشتیبانی می کند . Crystal Disk Info یکی از نرم افزارهای تست هارد بوده که از توانایی نمایش اطلاعات غیرقابل وصفی نظیر دمای کارکرد هارد دیسک ، خطای خواندن و نوشتن هارد و ابزار مدیریت برخوردار می باشد .

بیشتر بدانید : چرا سرعت هارد دیسک کند می شود ؟